Η ΓάταΠοιος θυμάται την ταινία επιστημονικής φαντασίας, «Downsizing», με τον Ματ Ντέιμον;
Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε με τον τίτλο Μικρόκοσμος, και ήταν μια ακόμα τρομολαγνική ταινία περιβαλλοντικού περιεχομένου, που -χωρίς χιούμορ- πρότεινε την απάντηση στην οικολογική κι ενεργειακή κρίση με τη συρρίκνωση του ανθρώπινου γένους ώστε να καταναλώνει ο καθένας λιγότερους πόρους.
Η ταινία που υποτίθεται είχε ως στόχο την κοινωνική σάτιρα και τον καπιταλισμό, τελικά καταλήγει σε μια ακόμα έκφραση μισανθρωπίας, όπου (επιτέλους) ο άνθρωπος πρόκειται να εξαφανιστεί ως συνέπεια των όσων κακών έχει προκαλέσει με την ύπαρξη του.
Αλλά αρκετά με την ταινία. Το «Downsizing» -που παρεμπιπτόντως έχει συζητηθεί στα σοβαρά σε επιστημονικά think tank- συμβαίνει παγκοσμίως το 2023, ως μέθοδος «αντιμετώπισης του πληθωρισμού» στα σούπερ μάρκετ και τις εταιρείες τροφίμων κι άλλων καταναλωτικών αγαθών καθημερινής κι ευρείας χρήσης.
Και φυσικά και στην Ελλάδα.
Οι αγοραστές στο Ηνωμένο Βασίλειο αναφέρουν κάτι ασυνήθιστο στα ταμεία: τα καρότσια τους φαίνονται λιγότερο γεμάτα και τα είδη δεν είναι της ίδιας ποιότητας — αλλά το σύνολο είναι το ίδιο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο «καθαρισμός» και η «συρρίκνωση» έχουν γίνει τάσεις το 2023.
Τον Αύγουστο, περισσότεροι από τους μισούς Βρετανούς καταναλωτές παρατήρησαν ότι τα τρόφιμα, τα ποτά και οι αγορές των νοικοκυριών τους ήταν χαμηλότερης ποιότητας αλλά χωρίς μείωση της τιμής —γνωστή ως «skimpflation»—σύμφωνα με στοιχεία της Barclays που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή. Οι αγοραστές παρατήρησαν ιδιαίτερες υποβαθμίσεις στην ποιότητα όσον αφορά τα ρούχα, τα προϊόντα περιποίησης και τα καλλυντικά.
Αφ ‘ετέρου, ο όρος «συρρίκνωση» αναφέρεται στη μείωση του όγκου του προϊόντος —ή των βασικών ποιοτικών συστατικών—μια τάση που ανέφερε το 76% των Βρετανών αγοραστών τον Σεπτέμβριο. Το είδαν αυτό κυρίως στη σοκολάτα, τα μπισκότα και τα σνακ προϊόντα, τα οποία εξακολουθούν να κοστίζουν το ίδιο, αν όχι περισσότερο.
Παρά αυτές τις τάσεις, η έρευνα—η οποία εξετάζει τις δαπάνες καρτών από την αρχή του έτους έως τις 25 Νοεμβρίου—βρήκε ότι οι άνθρωποι ξόδεψαν 4,1% περισσότερο σε ετήσια βάση το 2023—από την περσινή αύξηση 10,6%.
Και ενώ οι άνθρωποι τραβούσαν το πορτοφόλι τους πιο σφιχτά για ορισμένα είδη δαπανών, υπήρχαν και άλλες κατηγορίες στις οποίες ξόδεψαν περισσότερα. Αυτά, χωρίς έκπληξη, περιλάμβαναν παντοπωλεία ή σούπερ μάρκετ χάρη στον πληθωρισμό των τροφίμων.
Επιπλέον, οι καταναλωτές που διψούν για συμφωνίες αναζήτησαν εκπτωτικά σούπερ μάρκετ φέτος περισσότερο από ποτέ, σύμφωνα με τα στοιχεία της Barclays.
Μερικοί από τους μεγαλύτερους ομίλους καταναλωτικών αγαθών, συμπεριλαμβανομένης της Unilever και της Nestlé, δέχτηκαν κατηγορίες ότι δεν έκαναν πολλά για να κάνουν τα προϊόντα προσιτά.
Στη Γαλλία, μια ομάδα μεγάλων λιανοπωλητών και παραγωγών συμφώνησαν να σταματήσουν τις αυξήσεις των τιμών, αν όχι να τις μειώσουν, για να συμβάλουν στην καταστολή των επιπτώσεων του πληθωρισμού. Το γαλλικό σούπερ μάρκετ Carrefour προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, τοποθετώντας ετικέτες «συρρικνώσεως» σε προϊόντα που προσφέρουν μικρότερη ποσότητα από ό,τι πριν – όπως οι σοκολάτες Lindt και το παγωμένο τσάι Lipton της PepsiCo.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η επινόηση του «skimpflation» ουσιαστικά είναι ένα «Downsizing», με τη διαφορά ότι προηγούνται τα προϊόντα των ανθρώπων.
Το «Downsizing» στους ανθρώπους θα φανεί στην επόμενη γενιά, αυτή που τώρα ως παιδιά δεν έχουν το σωστό βιοτικό επίπεδο που απαιτείται για υγεία και ανάπτυξη, σωματική και νοητική.
